HANAFIY FIQHINI RIVOJLANISHIDA BUXORODAGI OLI MOZA OILASINI O‘RNI
Keywords:
Oli Moza, xalifa, faqih, Movaraunnahr, “Tarixi Buxoro”, “Ta’lim-muta’allim”, “Hidoya”.Abstract
Ushbu maqola Hanafiy fiqhining rivojlanishida Buxorodagi Oli Moza oilasining ahamiyatini o‘rganadi. Maqola, oliyning tarixiy ildizlari Umar ibn Abdulaziz ibn Marvonga borib taqalishini va ularning Movaraunnahrda Hanafiy mazhabi yetakchilari sifatida qanday tanilganini ko‘rsatadi. Oli Moza oilasi qoraxoniylar davrida Buxoro podshohlari bo‘lib, turklarga 89 yil hukmronlik qilgan va bu davrda ilmiy, diniy va siyosiy sohalarda muhim rol o‘ynagan. Maqolada Abdulaziz ibn Umar ibn Moza, Sadr ash-Shahid va uning avlodlari, jumladan Sadr as-Said va Sadr Jahon kabi mashhur shaxslarning ilmiy merosi, ularning fiqh va ma'rifatdagi yutuqlari batafsil yoritilgan. Shuningdek, maqola Sadr Shahidning ilmiy faoliyati, o‘z asrining yetakchi olimlaridan biri sifatida tanilganligi va uning o‘g‘illari, shogirdlari tomonidan davom ettirilgan ilmiy ishlar haqida ma'lumot beradi. Maqola, shuningdek, Buxorodagi ilmiy muhit, Hanafiy fiqhining rivojlanishi va Ali Moza oilasining bu jarayondagi o‘rni haqida tarixiy va ilmiy kontekstda keng tushuncha yaratadi. Shuningdek, oliyning ilmiy merosi va ularning boshqa fiqhiy va aqliy faoliyatlari hamda tarixiy ahamiyati haqida batafsil tahlil etilgan.
