TIJORAT BANKLARI RESURS BAZASINI SAMARALI DEPOZIT SIYOSATI ORQALI MUSTAHKAMLASH YO‘LLARI
Keywords:
bank depoziti, depozit siyosati, talab qilib olinguncha depozitlar, muddatli depozitlar, jamg‘arma depozitlari, depozit sertifikatlari, bank resurslari, bank passivlari, jalb qilingan mablag‘lar, joylashtirilgan resurslar, inflyatsiya.Abstract
Tijorat banklari faoliyatining samaradorligi va uzluksizligi birinchi navbatda banklarning resurslari bilan qanchalik yetarli ta’minlanganligiga bog‘liq. Tijorat banklari moliyaviy resurslari ma’lum shartlar asosida jalb qilingan va bankning o‘z mablag‘laridan tashkil topib, bank daromadini shakllantirish maqsadida aktiv operatsiyalarga yo‘naltirilgan moliyaviy manba hisoblanadi. Jalb qilingan mablag‘lar aktiv operatsiyalarni, avvalo kredit operatsiyalarini amalga oshirish uchun pul resurslariga bo‘lgan ehtiyojni qoplaydi. Ularning roli juda katta bo‘lib, bank resurslarining 70 foizidan ortig‘ini tashkil qiladi. Yuridik va jismoniy shaxslarning vaqtinchalik bo‘sh mablag‘laridan foydalanish orqali, tijorat banklari ular yordamida xalq xo‘jaligining va aholining qo‘shimcha aylanma mablag‘larga bo‘lgan ehtiyojini qondiradi, pullarni kapitalga aylanishiga yordam beradi. Banklar mablag‘larni jalb qilish imkoniyatlari chegaralangan bo‘lib, barcha mamlakatlarda bu jarayon Markaziy bank tomonidan tartibga solinib turadi. Jalb qilingan mablag‘lar tijorat banklari kredit resurslarining asosiy qismini tashkil qiladi.